Wydobycie złota

złota

W ostatnich dniach media obiegła informacja, że w Chinach, w prowincji Shandong, odkryto nowe ogromne złoże złota. Według lokalnego chińskiego portalu, na który powołują się światowe agencje, złoże ma zawierać 382,58 ton złota. Szacowanie zawartości złoża z dokładnością do dziesięciu kilogramów zakrawa na żart, ale informacja ukazała się na kilka dni przed prima aprilis, może więc rzeczywiście chodziło o żart. Jednak sam fakt zlokalizowania złoża nie jest na pewno żartem i Chiny, które i tak są liderem w wielkości wydobycia złota, umocnią się na tej pozycji. Informację o odkryciu chińskiego złoża, potraktowałem jako pretekst do przedstawienia kilku informacji i ciekawostek na temat wydobywania złota na świecie. Warto sobie uświadomić, że od początku zainteresowania człowieka tym metalem (czyli od zarania cywilizacji) do dziś, wydobyto około 180 tys. ton złota. Trzeba przyznać, że nie jest ilość przytłaczająco wielka. Gdyby całe to złoto przetopić i uformować z niego jedną wielką kostkę, to długość jej boków wynosiłaby raptem nieco ponad 20 m!

Całe złoto wydobyte przez ludzkość w porównaniu z paryskim Łukiem Triumfalnym. Źródło: Visual Capitalist

Złoto rozpala wyobraźnię, kojarzy się z luksusem i bogactwem zaś kopalnie, w których wydobywa się złoto są synonimem powstawania bogactwa – właściwie z niczego. Rzeczywistość jest jednak bardzo prozaiczna, bowiem w kopalniach złota… nie wydobywa się złota. Wydobywa się coś co nazywa się rudą tego metalu, ale z rudą w potocznym rozumieniu tego słowa, ma niezbyt wiele wspólnego. Rudy żelaza lub cynku zawierają po kilkadziesiąt procent metalu i jego pozyskiwanie z takiej rudy można sobie łatwo wyobrazić. Każdy uczył się w szkole o dymarkach – prymitywnych piecach do wytapiania żelaza, które wypełniało się warstwami rudy i węgla drzewnego i z których, po wytopieniu, wypływał strumień roztopionego żelaza (bardzo zanieczyszczonego żużlem). Ze złotem sprawa nie jest taka prosta. Pomijając tzw. samorodki, czyli grudki niemal czystego złota, które gdzieniegdzie występują, ruda złota to po prostu skały, w których zawartość żółtego metalu wynosi maleńki ułamek promila. Z jednej tony takiej rudy można uzyskać od niecałego grama do 20 gramów kruszcu. Szokujące jest to, że w ogóle opłaci się taką rudę wydobywać i ją przerabiać (niekiedy, jak np. w Południowej Afryce, z głębokości kilku tysięcy metrów).

Szacunek wielkości pokładów złota. Źródło: Visual Capitalist.

Światowe wydobycie żółtego metalu w roku ubiegłym wyniosło nieco ponad 3 tysiące ton. Poniższa tabela pokazuje wielkość wydobycia w krajach, gdzie wydobywa się go najwięcej. Prawa kolumna tabeli mówi nie o tym, jakie są rezerwy złota poszczególnych krajów, lecz na ile szacuje się jego zawartość w zidentyfikowanych złożach. Jak łatwo policzyć, przy obecnej wielkości wydobycia, złota wystarczy na zaledwie 18 lat. Być może jednak wydobycie będzie się zmniejszać z roku na rok, ze względu na fakt, że nowe pokłady zawierają coraz mniej kruszcu w tonie rudy.

Wydobycie złota na świecie, w tonach, rocznie. Źródło Bankier.pl

Złoto jest pierwiastkiem bardzo rozproszonym w skorupie ziemskiej; występuje prawie wszędzie – tyle tylko, że w bardzo małych ilościach. Szacuje się, że zasoby złota w Polsce mogą wynosić około 350 ton. Jest zlokalizowanych kilka złóż, jednak o zawartości kruszcu zbyt małej, by można było myśleć o opłacalnej eksploatacji. Trzeba jednak pamiętać, że producentem złota jest w Polsce KGHM, dla którego złoto jest produktem ubocznym przy przeróbce rud miedzi. KGHM produkuje rocznie około pół tony złota. W najstarszym ośrodku górniczym na Dolnym Śląsku, wydobywano złoto prawdopodobnie od X wieku. Powstała tam osada górnicza szybko się rozrastała, uzyskując w początku XIV wieku prawa miejskie jako Złoty Stok. W XVI wieku w okolicach Złotego Stoku czynnych było 190 kopalń i kilkanaście hut. Produkcja wynosiła 60 – 100 kg rocznie, co stanowiło około 8% całej produkcji złota w Europie. W późniejszych latach głównym surowcem pozyskiwanym w Złotym Stoku stał się arsen, którego w rudzie było znacznie więcej niż złota. Ostatnią kopalnię w Złotym Stoku zamknięto dopiero w roku 1961. Ocenia się, że w ciągu ponad 700 lat eksploatacji pozyskano tam około 16 ton złota.

One Response

  1. Mirek 04/04/2017

Skomentuj Mirek Anuluj pisanie odpowiedzi