Jak dobrać zegarek do ubioru?

Pierwsze przenośne zegarki zostały stworzone już na przełomie XV i XVI wieku przez norymberskiego ślusarza Petera Henleina. Były mało dokładne (nie znano wówczas jeszcze wychwytu), miały kształt kuli, tylko jedną wskazówkę i nie miały szkiełka, ale nosiły dumną nazwę zegarków kieszonkowych, chociaż było to określenie zdecydowanie na wyrost. Musiało minąć wiele lat, żeby mechanizmy zegarków kieszonkowych stały się dokładniejsze, a ich forma – bardziej kieszonkowa. Mniej więcej od początku XIX stały się już jednak ważnym wyznacznikiem zamożności i statusu ich posiadaczy.

Trudno dziś ustalić kiedy powstały pierwsze zegarki naręczne, ale jedno jest pewne: były stworzone dla kobiet. Być może pierwszym z nich był ten, który dla cesarzowej Józefiny de Beauharnais, wykonał w roku 1806 Marie-Étienne Nitot – nadworny jubiler Napoleona Bonapartego. Do popularyzacji zegarków naręcznych przyczyniło się wojsko, gdzie doceniono możliwość szybkiego i łatwego odczytu czasu. Po II wojnie światowej zegarki naręczne stały się artykułem pierwszej potrzeby, chociaż jeszcze w połowie XX wieku należały do produktów luksusowych i drogich. Dziś zegarki są traktowane bardziej jako biżuteria niż jako przyrządy służące do pomiaru czasu. I właśnie dlatego tak ważny jest właściwy dobór zegarka do ubioru, który ma się na sobie.

Ogólna zasada doboru zegarków jest bardzo prosta: im bardziej formalny jest ubiór, tym zegarek powinien być bardziej stonowany. Przy luźnych ubiorach każualowych i sportowych właściwie każdy rodzaj zegarka jest dopuszczalny. Natomiast na drugim końcu ubraniowej skali, czyli przy ubiorach formalnych (frak, smoking, żakiet), jedynym dopuszczalnym wyborem jest klasyczny zegarek o surowym wzornictwie, na czarnym pasku. Wobec ogromnej różnorodności typów zegarków i stosowanego wzornictwa, trudno sformułować precyzyjne kryteria doboru. Tym niemniej przygotowałem infografikę, która nieco porządkuje tę sprawę.

Sam wygląd zewnętrzny zegarka to jednak tylko mała cząstka zegarkowego bytu; najważniejsze jest to, co skrywa się w jego wnętrzu. Choć słowo „skrywa” coraz mniej oddaje istotę sprawy, bowiem coraz powszechniejsze są zegarki ze szklanym deklem przez który widać pracujący mechanizm. Także tarcze miewają często otwory odsłaniające niektóre elementy. Najczęściej balans, a w zegarkach najwyższej klasy – turbillon, czyli też balans tyle tylko, że zmieniający swoje położenie. Bywają wreszcie zegarki bez tarcz, o których zwykło się mówić: szkieletowe. W każdym razie przy doborze zegarka nie należy się kierować wyłącznie jego wyglądem, ale także tym co mniej rzuca się w oczy, ale co stanowi o jego klasie – konstrukcją mechanizmu.

Na tym polu zegarki kwarcowe przegrywają konkurencję z mechanicznymi, co jednak nie znaczy, że z tych pierwszych należy całkowicie zrezygnować. Należy się tylko wystrzegać tanich zegarków anonimowych marek, które zwykle do atrakcyjnie wyglądającej koperty montują tandetny i tani mechanizm kwarcowy marnej jakości. W codziennym użytkowaniu zegarek kwarcowy jest praktyczniejszy, gdyż nie wymaga nakręcania. A przy okazji jest dokładniejszy. Jednak trudno mi sobie wyobrazić by do stylowego garnituru, a tym bardziej smokingu, nie założyć zegarka mechanicznego solidnej marki.

No i tu pojawia się kolejny problem: co to znaczy solidna marka? Oczywiście za solidne należy uznać marki o kilkusetletniej tradycji, produkujące czasomierze oparte na własnych mechanizmach, które zwykle plasują się w okolicach wierzchołka tzw. piramidy prestiżu marek zegarkowych (Patek Philippe, Vacheron Constantin, A. Lange & Sohne, Audemars Piguet, Breguet, IWC, Blancpain, Girard Perregaux, Ulysse Nardin i in.). Jednak zegarki tych marek są ekstremalnie drogie i mało kogo na nie stać. Na szczęście są marki, które produkują bardzo dobre zegarki w rozsądnych cenach. Jest ich sporo, więc wymienię tylko niektóre: Orient, Davosa, Edox, Tissot, Doxa, Roamer, Seiko, Citizen, Adriatica, Casio, czy nieco droższe: Maurice Lacroix, Junghans, Glycine, Mido, Frederique Constant. Moimi ulubionymi w tej grupie są: Maurice Lacroix, Junghans i Orient.

Myślę, że czas teraz przedstawić jak w praktyce wygląda dobór zegarków. Poniżej – kilka moich typowych stylizacji i zegarki jakie do nich wybrałem.

Z przedstawionych zdjęć wynikają jeszcze kolejne zasady doboru zegarka do ubioru, o których wcześniej nie wspomniałem, a dotyczące kolorów: koperty, paska i tarczy. Jeśli pasek jest skórzany, to należy dopasować jego kolor do koloru butów, paska do spodni i ewentualnie innych elementów ze skóry obecnych w stylizacji. Zasadę tę należy rozumieć w sposób ogólny, tzn. odnoszący się do dwóch najczęściej spotykanych kolorów skórzanych detali: czarnego i brązowego. I nie łączyć czarnych butów z brązowym paskiem i na odwrót. Ale już w obrębie koloru brązowego dopuszczalne jest łączenie elementów w różnych odcieniach tego brązu. Jeśli jednak ktoś chciałby dopasować do siebie także odcienie, to jest to zadanie chwalebne, choć dość trudne w realizacji. Szczególnie gdy w grę wchodzą jeszcze rękawiczki, portfel, etui na wizytówki itp. Jeszcze trudniejsze zadanie ma ten kto chciałby dopasować pasek zegarka do butów w jakimś nietypowym kolorze: granatowym, szarym, zielonym lub jakimkolwiek innym. Dodać jednak muszę, że w takim przypadku, zegarek na brązowym pasku nie będzie faux pas.

Jeśli chodzi o kolor koperty zegarka to zasada znów odnosi się do najbardziej typowych kolorów: złotego i srebrnego. I podpowiada, że w takim kolorze jak koperta zegarka powinny być też inne metalowe dodatki: klamra paska do spodni, spinki do mankietów koszuli, spinka do krawata, szpilka do koszuli pin-collar, a także guziki jubilerskie w koszuli smokingowej. W dobie upowszechnienia się technologii powłok PVD, koperty zegarków mogą dziś mieć najróżniejsze kolory. Wtedy – przy doborze metalowych elementów stylizacji – trzeba się kierować rozsądkiem i niekoniecznie na siłę upodabniać ja do koloru koperty.

Dopasowywanie koloru tarczy zegarka do koloru innych elementów stylizacji, to już nie jest zasada, tylko zabawa dla najbardziej zagorzałych zwolenników perfekcyjnej koordynacji kolorystycznej. Jeśli się uda, to satysfakcja murowana 🙂